Thanh khoản là một khái niệm cực kỳ quan trọng đối với các nhà đầu tư chứng khoán. Tính thanh khoản của một tài sản cho bạn biết khả năng có thể giao dịch nó nhanh hay chậm và có bị mất giá nhiều không. Nếu nhà đầu tư không may đầu tư vào tài sản có tính thanh khoản thấp thì khi giá giảm bạn phải mất nhiều thời gian để bán được nó và điều này khiến bạn mất nhiều tiền hơn. Đây gọi là rủi ro thanh khoản. Vì lẽ đó trong bài viết này mình sẽ giúp bạn hiểu rõ về Thanh khoản là gì và các rủi ro thanh khoản cần tránh.
Thanh khoản là gì?
Thanh khoản (Liquidity) là tính linh hoạt của một tài sản khi bạn thực hiện giao dịch mua và bán. Hiểu đơn giản, nó cho biết khả năng chuyển đổi tài sản đó thành tiền hay một tài sản có giá trị khác có dễ dàng hay không. Tính thanh khoản cao hay thấp thường thể hiện thông qua khối lượng giao dịch.
Công cụ tài chính nào cho phép bạn giao dịch mua/bán nhanh chóng + giá không bị chênh quá nhiều + khối lượng giao dịch (volume) lớn => Tính thanh khoản cao.
Ví dụ điển hình nhất cho một công cụ tài chính có tính thanh khoản cao đó chính là tiền mặt. Bạn có thể sử dụng tiền mặt để mua bán bất kỳ tài sản nào mà giá trị nó gần như không biến đổi lớn.
Hiển nhiên tất cả nhà đầu tư đều mong đợi thị trường tài chính thanh khoản cao tức là nó hoạt động một cách năng động và hiệu quả. Các bạn có thể nhận biết tài sản lưu động hoặc ngắn hạn có thanh khoản cao hay không bằng cách xem giá của nó có bị biến động nhiều hay không.
Xếp hạng độ thanh khoản giảm dần của một số tài sản:
Tiền mặt > Khoản đầu tư ngắn hạn > Khoản phải thu > Ứng trước ngắn hạn > Hàng tồn kho
Tiền mặt có thanh khoản lớn nhất vì nó là đơn vị tiền tệ để thanh toán, tích trữ và lưu hành trên thị trường. Chứng khoán cũng là một tài sản có thanh khoản tốt đặc biệt là các mã chứng khoán được nhiều nhà đầu tư quan tâm.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản
Việc đánh giá thanh khoản của một doanh nghiệp là vô cùng cần thiết trước khi quyết định đầu tư vào nó hay không. Bên cạnh đó, tâm lý nhà đầu tư hay chính sách của nhà nước, tình hình thị trường,… cũng ảnh hướng đáng kể đến thanh khoản. Hãy cùng Hethongtienao xem xét các yếu tố có thể ảnh hưởng đến tính thanh khoản nhé!
- Kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp: Thường những doanh nghiệp có quy mô lớn, doanh thu tăng trưởng mạnh qua các năm thì sẽ có thanh khoản cao. Ngược lại những doanh nghiệp quy mô nhỏ, ít danh tiếng và kết quả kinh doanh không tốt sẽ có thanh khoản thấp. Để đánh giá tình hình hoạt động của doanh nghiệp bạn có thể nghiên cứu báo cáo tài chính của nó. Một số chỉ số phản ánh kết quả hoạt động như lợi nhuận, tỷ số P/E, chỉ số ROE,…
- Quy định, chính sách của nhà nước: Các quy định có thể tác động lên cách hoạt động của doanh nghiệp và cả tâm lí của nhà đầu tư. Ví dụ: Vào năm 2007, Ngân hàng NNVN ra chỉ thị số 03 – Khống chế dự nợ vốn vay và chiết khấu giấy tờ có giá đối với khách hàng đầu tư, kinh doanh chứng khoán của các tổ chức tín dụng dưới mức 3%. Chỉ thị này đã khiến cho thị trường chứng khoán lao dốc, giá nhiều mã cổ phiếu giảm sâu nhưng nhà đầu tư cũng khó mua vào vì không có hỗ trợ từ ngân hàng.
- Tâm lí nhà đầu tư: Các nhà đầu tư thường có phong cách đầu tư khác nhau. Những nhà đầu tư lướt sóng, đầu tư ngắn hạn sẽ cần chú ý đến thanh khoản của cổ phiếu hơn. Hiệu ứng FOMO hay tâm lí lo sợ bỏ lỡ cơ hội sẽ khiến bạn chạy theo xu hướng thị trường mà bỏ qua mất việc xem xét rủi ro thanh khoản. Vốn dĩ mã chứng khoán đó có thanh khoản thấp nhưng do tâm lí nhà đầu tư đột ngột đẩy thanh khoản cao lên. Đến khi giá giảm mọi người sẽ ồ ạt bán ra và khiến thanh khoản trở nên cực thấp.
Rủi ro thanh khoản chứng khoán là gì?
Hiểu thanh khoản là gì rồi có lẽ bạn cũng phần nào đoán được rủi ro thanh khoản là gì đúng không nào. Nếu không may mua phải cổ phiếu thanh khoản thấp đồng nghĩa với việc bạn sẽ gặp khó khăn trong việc bán nó đi thậm chí không bán được nếu bị mất thanh khoản. Vì vậy để tránh các rủi ro thanh khoản, bạn cần lưu ý:
- Dành nhiều thời gian để nghiên cứu, đánh giá một doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư. Để đưa ra các quyết định đầu tư dài hạn, bạn cần phân tích kỹ báo cáo tài chính của doanh nghiệp đồng thời xem xét tình hình giao dịch của mã cổ phiếu đó trên thị trường ra sao qua các năm.
- Tránh chạy theo xu hướng thị trường, bạn sẽ dễ mắc vào bẫy FOMO. Thay vì thế, phân bố ngân sách đầu tư hợp lý, không bỏ hết trứng vào một giỏ và đặt cắt lỗ để giảm thiểu rủi ro ở mức chấp nhận được.
- Kết hợp đồng thời giữa phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật để lựa chọn mã chứng khoán tiềm năng, thời điểm thích hợp để vào lệnh hay thoát lệnh.
Kết luận
Trên đây mình đã chia sẻ với các bạn một cách cơ bản nhất về thanh khoản là gì và các rủi ro thanh khoản cần tránh. Tính thanh khoản là một yếu tố cực kỳ quan trọng khi phân tích đầu tư, nó giúp bạn dễ dàng tham gia mua, bán trên thị trường và quy đổi tài sản chứng khoán thành tiền mặt, tránh các rủi ro thua lỗ đáng tiếc.
Tổng hợp: Hethongtienao.com