VSD là gì? Đây là thắc mắc của rất nhiều nhà đầu tư chứng khoán mới tham gia vào thị trường. VSD hay còn gọi là trung tâm lưu ký chứng khoán giữ vai trò cực kỳ quan trọng giúp điều tiết, giữ cho thị trường chứng khoán hoạt động một cách an toàn, thông suốt. Chắc chắn bạn đã từng nghe qua lưu ký chứng khoán hay VSD mà vẫn chưa biết gì về tổ chức này cũng như vai trò của nó thì cùng mình tìm hiểu chi tiết về VSD trong bài viết này nhé!
Mục lục
VSD là gì?
VSD là viết tắt của Vietnam Securities Depository – Trung tâm lưu ký chứng khoán, đơn vị được thành lập vào ngày 27/07/2005 – Quyết định số 189/2005/QĐ của Thủ tướng chính phủ. Theo pháp luật Việt Nam, VSD sẽ hoạt động với tư cách là một pháp nhân cụ thể và là công ty TNHH. Các hoạt động của Trung tâm lưu ký chứng khoán bao gồm thành lập, giải thể hay chuyển đổi cơ cấu đều phải thông qua Bộ tài chính trình Thủ tướng chính phủ để đưa ra quyết định cuối cùng.
Thông tin liên hệ Trung tâm lưu ký chứng khoán:
- Trụ sở chính: Số 112 đường Hoàng Quốc Việt, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
- Văn phòng HCM: tầng 7 tòa nhà Exchange Tower – số 1, đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, phường Nguyễn Thái Bình, quận 1, TP. Hồ Chí Minh
- Hotline: 0243.9747.123
- Fax: 0243.9747.120
- Email: [email protected]
Vai trò của Trung tâm lưu ký chứng khoán VSD là gì?
Trung tâm lưu ký chứng khoán VSD đảm đương rất nhiều vai trò quan trọng trong quá trình vận hành thị trường chứng khoán. Đặc biệt với quy mô thị trường ngày càng lớn thì lượng công việc cũng trở nên vô cùng nhiều. Đáng chú ý nhất phải kể đến các vai trò sau đây:
Lưu ký chứng khoán
Đầu tiên để hiểu rõ vai trò này bạn cần hiểu lưu ký chứng khoán là gì? đây là việc VSD tiếp nhận ký gửi chứng khoán, đảm bảo an toàn và chuyển giao lại cho khách hàng đồng thời ghi nhận quyền sở hữu của khách hàng đối với chứng khoán trên hệ thống.
- Theo quy định hiện nay, công ty đại chúng trước khi phát hành chứng khoán cần phải lưu ký tập trung tại Trung Tâm lưu ký chứng khoán (VSD).
- Khách hàng khi mua chứng khoán sẽ lưu ký chứng khoán tại công ty thành viên và công ty thành viên có trách nhiệm tái lưu ký với VSD.
- Nguyên tắc VSD quản lý tài khoản lưu ký: Với mỗi tài khoản khách hàng, số dư của tài khoản lưu ký tại công ty thành viên phải luôn khớp với số dư lưu ký tại VSD. Nếu không trùng khớp thì VSD sẽ thông báo cho công ty thành viên có khách lưu ký chứng khoán để điều chỉnh cho phù hợp. Đối với tài sản của khách hàng đã lưu ký tại VSD, trung tâm phải tách biệt rạch ròi với tài sản của VSD và không được phép sử dụng cho mục đích riêng.
Đăng ký chứng khoán
Theo quy định Luật chứng khoán hiện nay, các công ty, tổ chức muốn phát hành chứng khoán để giao dịch cần phải thực hiện đăng ký tại VSD.
- Chứng khoán có thể đăng ký bao gồm: cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, trái phiếu, công cụ nợ chính phủ, chứng quyền có đảm bảo,…
- Các tổ chức đủ điều kiện phát hành chứng khoán cung cấp thông tin về đơn vị, thông tin về chứng khoán sẽ đăng ký và người sở hữu. Các thông tin sẽ làm cơ sở để VSD xác minh tính hợp lệ cũng như đưa ra quyết định chấp nhận hay không yêu cầu ký gửi này.
- Các đơn vị đăng ký ký gửi chứng khoán có thể đăng ký trực tiếp tại trung tâm lưu ký chứng khoán VSD hoặc công ty thành viên là các công ty chứng khoán trên thị trường.
Vay hoặc cho vay chứng khoán
Trung tâm lưu ký chứng khoán là trung gian trong quá trình vận hành hệ thống vay và cho vay, đảm bao 2 bên thực hiện phải tuân thủ quy định. Bên vay và bên cho vay có thể thỏa thuận trực tiếp hoặc nhờ tới hệ thống của trung tâm lưu ký chứng khoán, thông tin và hợp đồng vay sẽ được lưu trữ trên hệ thống của VSD.
Cấp mã chứng khoán
Mỗi tổ chức khi phát hành chứng khoán lần đầu, sau khi đăng ký niêm yết thành công tại sở giao dịch sẽ được trung tâm lưu ký chứng khoán VSD cấp cho một mã giao dịch có vai trò như là mã định danh khi giao dịch trên sàn chứng khoán của tổ chức đó. Mã định danh chứng khoán không thể trùng với bất kỳ mã chứng khoán nào đã có trên sàn.
– Lưu ý là Trung tâm lưu ký chứng khoán VSD là nơi duy nhất chính thức có quyền cấp mã số chứng khoán quốc tế tại Việt Nam.
– Mã định danh chứng khoán sẽ được VSD cấp cho tổ chức đăng ký phát hành chứng khoán cùng với giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán.
– Mã chứng khoán của một tổ chức không được quyền thay đổi trừ khi hủy đăng ký hoặc được UBCKNN phê duyệt thay đổi.
– Mã chứng khoán đính kèm thông tin của đơn vị phát hành sẽ được công khai trên website để hỗ trợ nhà đầu tư tham khảo thông tin.
Hoạt động bù trừ và thanh toán
Việc bù trừ và thanh toán là bước tất yếu để giao dịch có thể hoàn thành. Các giao dịch trên Sở giao dịch sẽ được chuyển về VSD khi kết thúc phiên, VSD sẽ tiến hành bù trừ theo số tiền nhận và trả của từng thành viên diễn ra trong phiên giao dịch đó.
Cụ thể thời gian diễn ra bù trừ và thanh toán các giao dịch như sau:
- Đối với trái phiếu: T+1 ngày
- Đối với cổ phiếu, CCQ: T+2 ngày
- Đối với trái phiếu chính phủ: T+1 ngày
Nguyên tắc thanh toán: chuyển giao ghi sổ dựa trên hệ thống tài khoản lưu ký của VSD đồng thời điều chỉnh quyền sở hữu tài sản giữa tài khoản người mua và người bán.
Ngân hàng thực hiện thanh toán là ngân hàng BIDV.
Dịch vụ quỹ
VSD còn giữ một chức năng cực kỳ quan trọng trong việc quản lý quỹ đầu tư tại Việt Nam. Đây là đơn vị được phép cung cấp dịch vụ đại lý chuyển nhượng và quản lý quỹ cho các những quỹ ETF và quỹ mở.
Ngoài ra, VSD còn giữ rất nhiều vai trò khác trên thị trường chứng khoán. Thông tin mới nhất là vào ngày 16/12/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định thành lập Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam kế thừa toàn bộ quyền lợi và trách nhiệm của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam. Cụ thể vai trò của VSD chi tiết bạn xem thêm Quyết định 26/2022/QĐ-TTg.
Kết luận
Với những chia sẻ này hy vọng mọi người đã hiểu được cơ bản Trung tâm lưu ký chứng khoán VSD là gì và vai trò của VSD đối với hoạt động giao dịch chứng khoán trên thị trường. Mặc dù mọi giao dịch của nhà đầu tư đều được lưu ký tại VSD nhưng thông qua công ty chứng khoán trung gian. Dù vậy thì việc hiểu về nguyên tắc hoạt động của Trung tâm lưu ký chứng khoán cũng sẽ giúp bạn có thêm kiến thức phục vụ quá trình đầu tư của bản thân.
Tổng hợp: Hethongtienao.com
